توجهات پرستاری

 

1.     قبل از تجویز دوپامین به بیمارانی که دچار شوک شده اند و یا در انفارکتوس میوکارد، باید کمی حجم خون تصیح گردد.

2.     بیمارانی که داروی مهار کننده آنزیم مونوآمین اکسیداز دریافت می کنند، به طور همزمان نباید دوپامین استفاده شود.

3.     در شوک ناشی از سکته قلبی از مقادیر کمتر از 5 میکروگرم در دقیقه دوپامین استفاده می شود، چون مقادیر بیشتر با انقباض عروق باعث بدتر شدن نارسایی قلب می شود.

4.     در موقع انفوزیون وریدی دوپامین، در صورت نشت مقادیر زیاد دوپامین به بافت های اطراف، نکروز ایجاد می گردد.

5.      بروز عوارضی مثل تهوع، استفراغ، تنگی عروق محیطی، کاهش فشار خون، افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، درد آنژینی و آریتمی از عوارض احتمالی دارو هستند.

6.      در صورت نشت دارو به خارج از رگ، با تزریق موضعی فنتولامین تا حداکثر 12 ساعت پس از نشت به طور موفقیت آمیزی قابل درمان است و می تواند از نکروز جلوگیری شود.

7.      در صورت بروز عوارض جانبی دوپامین، به دلیل کوتاه بودن نیمه عمر این دارو، با کم کردن سرعت انفوزیون یا قطع آن این عوارض سریعاً بر طرف می شوند.

8.     دارو قبل از تزریق باید با محلولهای استاندارد مانند نرمال سالین، دکستروز 5 درصد رقیق گردد.

9.     از طریق انفوزیون وریدی ابتدا تا mcq/kg/min 5-2 مصرف می شود.

---

 لوزارتان (لوزار، کوزار)

لوزارتان یک آنتاگونیست گیرنده آنژیوتانسین II با فعالیت ضدفشار خون می باشد و در درمان بیماری فشارخون مخصوصاً در بیمارانی که در اثر دیگر مهار کننده های ACE دچار سرفه می شوند و همچنین جهت کاهش خطر حملات قلبی در افراد مبتلا به هیپروتروفی بطن چپ کاربرد دارد. این دارو در درمان نفروپاتی دیابتی، نارسایی قلبی و انفارکتوس میوکارد نیز استفاده می شود. لوزارتان به طریق خوراکی تجویز می شود و حداکثر اثر آن در کاهش فشار خون طی 3 تا 6 هفته بعد از درمان آغازین حاصل می شود.

اوج غلظت پلاسمایی لوزارتان یک ساعت بعد از دوز خوراکی حاصل می شود. نیمه عمر حذف نهایی لوزارتان حدود 5/1 تا 5/2 ساعت می باشد.

آثار جانبی حاصل از لوزارتان ملایم و موقت می باشند و عبارتند از سرگیجه، سردرد، افت فشار ارتوستاتیک وابسته به دوز و مخصوصاً در افرادی که دچار کاهش حجم شده اند (مثل آنهایی که دوزهای بالای دیورتیک دریافت کرده اند) افت فشار خون می تواند رخ دهد. همچنین ممکن است اختلال در عملکرد کلیه و ندرتاً راش های پوستی، خارش و آنژیوادم و افزایش مقادیر آنزیم های کبدی ایجاد شوند. هایپرکالمی و درد عضلانی و درد مفاصل نیز گزارش شده اند و بر خلاف دیگر مهار کننده های ACE، لوزارتان باعث ایجاد سرفه نمی شود. از دیگر عوارض جانبی می توان به اختلالات مسیر تنفسی، درد پشت و ناراحتی های گوارشی و خستگی و نوتروپنی اشاره کرد.

پیشگیری و عوارض جانبی: مصرف این دارو در حاملگی ممنوع است. لوزارتان از طریق ادرار و صفرا دفع می شود و ممکن است در بیماران کلیوی و کبدی نیاز به کاهش دوزهای تجویزی پیدا شود.

توجه پرستاری:

1.      از آنجا که هیپرکالمی ممکن است رخ دهد مخصوصاً در بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی غلظت های پتاسیم سرم باید چک شوند و همچنین باید به طور کلی از مصرف دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم مانند آلداکتون پرهیز کرد.

2.      اثر ضد فشار خونی لوزارتان تحت تأثیر داروها و دیگر عوامل کاهش دهنده فشار خون تقویت می شود.

3.      در بیمارانی که کاهش حجم وجود دارد مثل دریافت کنندگان درمان با دوزهای بالای دیورتیک ممکن است افت فشار خون ایجاد شود و قبل از شروع درمان با لوزارتان کاهش حجم آنها باید اصلاح شود و یا باید دوز کمی در مورد آنها تجویز گردد.

---

 کاربرد دیورتیک ها در نارسایی قلبی

دیورتیک ها داروهایی هستند که برای افزایش سرعت تولید ادرار و خارج کردن مایع سلولی اضافی از بدن استفاده می شوند. انواع دیورتیک های تجویز شده برای بیماران  HFدارای ادم، در برگیرنده شایع ترین آنها دیورتیک های تیازیدی، قوس، نگهدارنده پتاسیم هستند. این دارو براساس محل اثرشان در عملکرد کلیه و روی ترشح و جذب مجدد الکترولیت کلیه تقسیم بندی می شوند. دیورتیک های تیازیدی نظیر: متولازون (مایکروکس، زاروکسولین) جذب مجدد سدیم را بالا میبرند. دیورتیک های قوس، نظیر فورسماید (لازیکس) جذب مجدد سدیم وکلر را در قوس هنله صعودی مهار می کنند. دیورتیکهای نگهدارندۀ پتاسیم مثل اسپیرونولاکتون (آلداکتون) روی جذب مجدد سدیم در لوله دور انتهائی و لولۀجمع آوری کننده اثر باز دارنده دارد.

برای بیماران با علائم و نشانه های حجم زیاد مایع باید دیورتیک شروع کرد، تیازید ها در مبتلایان با علائم خفیف همراه با دیورتیک قوس در بیماران با علائم شدیدتر یا نارسائی کلیه استفاده می شود. هر دو این نوع دبورتیک ها ممکن است در HF شدید و عدم پاسخ به یک دیورتیک به کار رود. اسپیرولاکتون (آلداکتون) یک دیورتیک نگهدارنده پتاسیم است که جذب مجدد سدیم را در لولۀ جمع آوری کننده مهار می سازد. مشخص شده است که این دارو می تواند در کاهش مرگ و میر نارسایی قلب در صورت اضافه کردن مهار کننده آنژیوتانسین دیورتیک قوس و دیگوکسین موثر باشد. سطح کراتی نین و پتاسیم سرم در صورت تجویز این دارو در ابتدا پایش می شود (در حدود هفته اول وسپس هر 4 هفته).

اثرات جانبی دیورتیک ها شامل عدم تعادل الکترولیت، افت فشار خون با علامت (بویژه در دیورتیک بیش از حد)، افزایش اسید اوریک خون (مسبب نقرس) و مسمومیت گوش است. میزان مصرف به معیارهایی نظیر سن، علایم ونشانه های بالینی و عملکرد کلیۀ بیمار بستگی دارد. پایش دقیق بیمار و تنظیم مقدار مصرف در کنترل اثرات جانبی درمان ضروری هستند. نا گفته نماند که دیورتیک ها به میزان زیادی علایم بیمار را بهبود می بخشند، ولی آنها قادر به افزایش طول حیات نمی شوند.

---

 روش تجویز داروهای وریدی در بزرگسالان

تجویز داروهای وریدی یکی از اصلی ترین وظایف پرستاران مخصوصا پرستاران بخش های ویژه می باشد و در ضمن یکی از نقاط پر اشتباه پرستاری بالینی می باشد. مشخص شده است که بسیاری از پرستاران به شکل روتین، اقدام به انفوزیون داروها می کنند که اگرچه در ظاهر کار اهمیتی ندارد ولی میزان دقیقی از داورهای تجویز شده توسط پزشک را به بیمار نمی رساند. بنابراین در این مقاله، به شکل زیر بنایی به جزئیات انفوزیون داروهای وریدی پرداخته می شود.

در ابتدا باید قواعد اصلی را یاد بگیرید.

قاعده اول: توجه به اوردر پزشک و واحد داروی تجویز شده

در این مرحله، پزشک معمولا به یکی از اشکال زیر دارو تجویز می کند:

Mg/min- micro/min – mg/kg/min – micro/kg/min – meq/kg – meq/min

Mg/min for ?hr

قاعده دوم: اوردر های قابل اجرا برای پرستار

با نگاه به اوردر های پزشکی متوجه می شویم در عمل این واحد های قابل تجویز نیستند و باید تبدیل واحد صورت بگیرد. در زیر واحد های قابل تزریق آورده شده است:

Ml/hr or Cc/hr – drop/min or gtt/min

1mg= 1000 microgram

1gr=1000 mg

1 cc microset= 60 gtt

1 cc macroset= 15-20 gtt

1 cc bloodset= 10 gtt

قاعده سوم: میزان استاندارد محلول برای رقیق کردن دارو متفاوت بوده و در بیشتر موارد از 100 سی سی سرم نرمال سالین و یا سرم قندی استفاده می شود. البته باید به کاتالوگ دارو مراجعه شود.

قاعده چهارم: فرمول زیر را تا جایی ادامه می دهیم تا به یکی از واحد های قابل تجویز توسط پرستار برسیم (منظور قاعده دوم می باشد).

مراحل تجویز دارو

1.       داروی موجود در بخش را برمی داریم و در 100 سی سی سرم حل می کنیم.

2.       در صورت لازم یکسان سازی واحد ها می کنیم. یعنی واحد اوردر پزشک را با واحد دارو یکسان می کنیم. مثلا اگر اوردر پزشک تجویز 10 micro/min آمپول TNG بود و آمپول موجود در بخش 5 mg بود باید بگوییم 5000 microgram

3.       محاسبه می کنیم که اوردر پزشک در چند سی سی از محلولی که در مرحله یک درست کردیم، می باشد. مثلا: 5000 میکرو در 100 سی سی، حالا 10 میکرو در چند سی سی؟

4.       عدد بدست آمده را در عدد ثابت 60 ضرب می کنیم.

5.       جواب بدست آمده را می توان هم به صورت قطره در دقیقه و هم به صورت سی سی در ساعت (توسط پمپ) داد.

مثال: پزشکی دستور تجویز 5micro/min داروی نیتروگلیسرین داده است. داروی موجود در بخش 10 میلی گرمی است. محاسبه کنید چند قطره در دقیقه باید تجویز شود؟

10 mg * 1000= 10000 micro

10000 micro                100 cc

10 micro                      x= 10 * 100/10000= 0/1 cc

0/1 * 60= 6 gtt/min or 6 cc/hr

مثال دوم: بیماری دستور تجویز 800 u/hr هپارین دارد. داروی موجو در بخش 10000 واحدی می باشد.

10000u                        100 cc

800                              x=800*100/10000=8cc

در این مرحله با جایگزینی 8 سی سی با 800 واحد اوردر پزشک به صورت اوردر پرستاری در می آید.(در نظر گرفتن قاعده چهارم)

یعنی 800 واحد داروی تجویز شده در 8 سی سی از محلول ما وجود دارد بنابراین می گوییم:

8cc/hr or 8gtt/min

---

 آلیسکیرن (Aliskiren) با نام تجاری تکتورنا: داروی جدید کنترل فشارخون

مهار کننده مستفیم رنین

مهار کننده های مستقیم رنین از جمله  داروهای جدید ضد فشار خون هستند و آلیسکیرن (Aliskiren) اولین داروی خوراکی موثر از این دسته است که در ماه مارس 2007 از سوی  FDA مورد تایید قرار گرفته است. در طول چند دهه گذشته ، اجزای مختلف سیستم رنین – آنژیوتانسین – آلدسترون (RAAS)  کم کم شناسایی شده اند و به تدریج داروهایی هم برای مسدود کردن بخش های مختلف این سیستم کشف شده است (مثل مهارکننده هایACE ، مهار کننده های گیرنده آنژیوتانسین و مهار کننده های آلدسترون). زیاد شدن واکنشی سطح رنین که به دلیل مصرف بلند مدت این داروها روی می دهد، مهار کردن مستقیم رنین را به عنوان هدفی جذاب و مهم مطرح ساخته است.

مشخص است که آلیسکیرن در افراد با فشار خون طبیعی، سبب افت فشار نمی شود اما باید دید که آیا این داروی جدید نسبت به سایر درمان های مهارگر RAAS  برتری دارد یا خیر؟ گذشته از این ترکیب این دارو با داروهای قدیمی تر، می تواند نسبت به ترکیب داروهای قبلی با هم یا تک درمانی با آنها موثرتر باشد؟ افزایش سطح رنین و فعالیت های رنین پلاسما در درمان با داروهای مهارگر ACE  ( مخصوصا در ترکیب با مهارکننده های گیرنده آنژیوتانسین) به وضوح دیده می شود و باید دید که آیا استفاده از آلیسکیرن می تواند فایده ای از این نظر داشته باشد و جلوی بالا رفتن واکنشی رنین را بگیرد یا خیر؟

در مطالعات مختلف، اثر کاهش فشار خون آلیسکیرن در ترکیب با سایر داروهای مهار گر  RAAS ، صرف نظر از نوع این داروها، مشابه بوده است. اما هیچ یک از مطالعات مزبور، اثر محافظتی این دارو را روی کارکرد کلیه ارزیابی نکرده اند. از این نظر، مطالعاتی در دست اجرا هستند که شاید بزرگترین آنها کارآزمایی AVOID  باشد که قرار است تاثیر آلیسکیرن را از نظر اثر محافظتی آن روی کلیه و کاهش پروتئینوری در بیماران دیابتی بسنجد. در این مطالعه درمان ترکیبی با آلیسکیرن سبب کاهش مورد نظر در آلبومینوری شده است ولی هنوز مشخص نیست  که آیا مصرف آن در دراز مدت پایدار خواهد بود و نفع بیمار تمام می شود یا خیر.

مصرف آلیسکیرن در زنان باردار ممنوع است و عوارض جانبی مهم ولی ناشایع آن عبارتند از اسهال و آنژیوادم صورت و گردن.

---

آلوپورينول براي آنژين قلبي

در يک مطالعه کوچک، آلوپورينول در بيماران مبتلا به بيماري شريان کرونر منجر به تحمل بهتر فعاليت شد...

شواهد تجربي نشان مي‌دهند آلوپورينول ميزان مصرف اکسيژن ميوکارد را کاهش مي‌دهد. جهت بررسي اين که آيا اين اثر مي‌تواند براي بيماران مبتلا به ايسکمي‌قلبي سودمند باشد، محققان انگليسي 60 بيمار مبتلا به آنژين پايدار مزمن القا شونده با فعاليت که بيماري شريان کرونر آنها توسط آنژيوگرافي اثبات شده بود و آزمون ورزش مثبت داشتند را بصورت تصادفي انتخاب کردند تا به مدت 6 هفته آلوپورينول روزانه 600 ميلي‌گرم يا دارونما را به رژيم درماني زمينه‌اي آنژين آنها اضافه نمايند؛ سپس بيماران اين 2 گروه براي دريافت درمان گروه مقابل، به مدت 6 هفته ديگرجابجا شدند.

اثر ضد ايسکمي ‌آلوپورينول که در اين مطالعه نشان داده شد قابل مقايسه با اثر ضد ايسکمي ‌داروهاي ديگري مانند آملوديپين و نيترات‌ها است، اما مکانيسم اثر آن همچنان ناشناخته است. نويسندگان اين مقاله گمان مي‌کنند ممکن است آلوپورينول استرس اکسيداتيو را کاهش دهد، در نتيجه اکسيژن مولکولي بيشتري را در اختيار ميوکارد ايسکميک قرار دهد و عملکرد اندوتليال را بهبود بخشد.

 

---

درمان دارویی پرفشاری خون

وقتی سطح فشار خون از محدوده «پره هایپرتنشن» فراتر رود، بر اساس یک تقسیم بندی اولیه، از نظر شدت به پرفشاری خون مرحله 1 مرحله 2 تقسیم بندی می شود. در چنین مواردی مصرف دارو در بخصوص در بیماران دیابتی مشهودتر است. مطالعات متناقض می توانند برای پزشکان و بیماران گیج کننده باشند. به رغم تمامی اختلاف نظرها، درباره ضرورت کنترل فشار خون تردیدی وجود ندارد.

در حال حاضر، کمیته ملی مشترک پرفشاری خون توصیه می کند که بیماران نیازمند داروی کاهنده فشار خون ابتدا تحت درمان با یک دیورتیک تیازیدی وسپس با یک مهار کننده ACE، یک ARB، مسدود کننده بتا، یا مهارکنندۀ کانال کلسیم، و یا ترکیبی از این داروها قرار گیرند. این کمیته همچنین توصیه می کند که مبتلایان به پرفشاری مرحله 2 از ابتدا با دو دارو درمان شوند. مصرف یک دیورتیک تیازیدی به همراه یک داروی دیگر ترجیح دارد.

موارد زیر به طور مشخص قابل ذکر هستند:

داروهای زیادی در کاستن فشارخون مؤثرند، و دربارۀ این که دقیقا چه دارویی باید مصرف شود، پزشک و بیمار باید به توافق برسند.

اگر با یک دارو فشار خون بیمار کنترل نشود، دوز آن باید افزایش یابد یا داروی دیگری به آن اضافه شود. اگر به رغم مصرف چند دارو کماکان فشار خون کنترل نشود، علل پرفشاری ثانویه خون باید بررسی شوند.

بیمارانی که تحت درمان با داروهای کاهندۀ فشارخون هستند، باید دربارۀ مصرف داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنند و از تداخلات بالقوه منفی آنها آگاهی یابند.

---

عوارض جانبی داروهای کاهنده فشار خون

داروهای کاهندۀ فشارخون عوارض جانبی بالقوه ای دارند. بیشتر این عوارض جانبی مختص یک خانواده دارویی هستند. یک عارضۀ ناشایع تمامی این داروها، «افت فشار خون» است. سالمندان بیش از دیگران دوره های افت فشار خون را تجربه می کنند، بخصوص هنگام بلند شن از جا و بعد از غذا خوردن. علایم به طور معمول شامل احساس گیجی یا سبکی سر برای مدت کوتاه هستند. گاهی با شروع دارو با دوز بسیار کم و افزایش تدریجی آن تا با دوز بسیار کم و افزایشش تدریجی آن تا سطح موثر این علایم کاهش می یابند.

---

افزایش تأثیرگذاری داروهای کاهنده فشارخون

شایعترین دلیل عدم تأثیر داروهای کاهنده فشار خون آن است که بیمار آنها را مرتب مصرف نمی کند. پرفشاری خون علایم چندانی ایجاد نمی کند و به همین دلیل احتمال فراموش شدن دارو زیاد است. لازم است خطرات قابل توجه بالا ماندن پرفشاری خون به بیمار گوشزد شوند. درصورتی که داروها درست مصرف می شوند و تأثیر لازم را ندارند، یا بیمار به عوارض جانبی داروها مبتلا شده باشد، عوض کردن داروها باید مد نظر قرار گیرد.

یک سوال مهم که از طرف بیماران پرسیده می شود آن است که آیا ممکن است بتوانند زمانی داروی کاهندۀ خون را برای همیشه قطع کنند؟ پاسخ این سؤال مثبت است. در صورتی که فشارخون حداقل به مدت یک سال تحت کنترل باشد، می توان دوز دارو را کاهش داد و حتی قطع کرد، اما این  کارباید کاملا تدریجی انجام شود. کاهش پلکانی دوز داروها اغلب در بیمارانی موفق است که تغییراتی در شیوۀ زندگی خود ایجاد کرده و آنها را ادامه داده اند.فشارخون بیمارانی که داروی شان به تدریج قطع می شود، کماکان باید به دقت پایش شود، زیرا ممکن است بعد از ماه ها یا سال ها، بخصوص در صورت عادات سالم زندگی، مجددا افزایش یابد.

---

منبع: www.pharmc.ir

 

این دارو با تحریک گیرنده های بتا- یک آدرنرژیک در عضله قلب، اثر اینوتروپیک مثبت خود را اعمال می کند. دوپامین با تحریک گیرنده ها در عروق عضلات صاف و کلیه باعث گشادی عروق و افزایش دفع سدیم می شود. به علاوه، با تحریک هر دو گیرنده آلفا یک و دو باعث انقباض عروق می شود. دوپامین برای درمان شوک کاردیوژنیک ناشی از سکته یا جراحی قلب استفاده می شود. در شوک سپتیک، مقادیر اندک دوپامین ممکن است همراه با نوراپی نفرین برای حفظ جریان خون کلیوی تجویز گردد. دوپامین بعد از تجویز وریدی به سرعت در بدن توزیع شده  و نیمه عمر پلاسمایی و حذف دارو به ترتیب 2و 9 دقیقه می باشد.

 

نظرات شما عزیزان:

نوع مطلب : <-PostCategory->
نوشته شده در چهار شنبه 22 شهريور 1391برچسب:,

توسط علی حسینی ده آبادی | لينك ثابت |